De Barbarijse piraten waren mensenhandelaren
Nederlandse scheepsjongen wordt verkocht door Barbarijse piraten (oud schilderij)
De eindeloze stroom aan zogenaamd 'leuke' piraten-boeken, strips , speeltjes en verkleedpartijen, doen je gauw denken dat het beroep van zeerover interessant, spannend, misschien zelfs wel romantisch was. Het tegendeel is waar.
De wreedheid van veel zeerovers was berucht. Soms sprongen passagiers en bemanningsleden gewoon over boord. Zie het plaatje rechts
Deze mensen verdronken liever dan dat ze zich gevangen lieten nemen door piraten.
Piraten werden steeds opgejaagd,
zonder enige vorm van proces gedood, of levenslang in een ellendige cel gestopt. Niemand had medelijden met een zeerover.
Salee
Geen wonder dus dat veel piraten probeerden in verre oorden zoals Salee een eigen vrijstaat op te richten, waar ze heer en meester waren. Daar woonden ze redelijk veilig en konden ze soms zelfs een eigen gezin stichten.
De door piraten gestichtte Republiek van Salee bestond van 1624 tot 1641. In dat laatste jaar veroverde de Broederschap van de Dila (een soefi-gemeenschap) zowel Rabat als Salee, en was het met de zelfstandigheid van de piraten weer gedaan.
Mensenhandel
Het belangrijkste onderdeel van het piratenvak was handel in mensen
Soms wordt gezegd dat onze Nederlandse overheid zeeroverij eigenlijk best goedkeurde, als we er zelf ook maar wat aan konden verdienen. Dat is niet waar.
In de 16de-, 17de- en 18de achttiende eeuw kregen kapiteins een kaperbrief, waarin stond dat ze officieel goedkeuring hadden om vijandelijke schepen te overvallen. Andere landen deden vaak iets soortgelijks.
Er is echter een levensgroot verschil tussen zulke kaapvaart en zeeroverij. Het ging de Nederlandse staat en de kapers niet om mensenhandel. Het ging ze om het buitmaken van goederen, en om een vijandelijk land schade toe te brengen. Al gingen Nederlandse kapers regelmatig buiten hun boekje, zeeroverij was zeker geen overheidsbeleid.
In sommige gevallen werden bemanningen of passagiers wel gevangen genomen. Die werden dan bijvoorbeeld geruild tegen Nederlandse gevangenen of slaven die in Barbarijse gevangenissen gevangen zaten.
De Barbarijse zeerovers
In Europa hadden met name die Barbarijse zeerovers (van wie Moerad Raïs, de vader van Zain er een was) een bijzonder slechte naam. Barbarije was de naam die de Europeanen gaven aan de hele noordkust van Afrika
Bemanningen en passagiers van de veroverde schepen werden als slaven aan land gebracht en verhandeld
Ook ondernamen de Barbarijse piraten strooptochten op de kusten van christelijke gebieden.
Hele dorpen, gelegen van Sicilië tot Zuid-Engeland, en zelfs op IJsland en in Amerika, zijn vanaf de 16e tot de 19e eeuw gevangen genomen en naar Noord-Afrika gebracht.
De slavenmarkten daar waren berucht, van Salee tot Algiers en Istanboel (Constantinopel) toe.
Losgeld
De slaven waren niet alleen goedkope werkkrachten (zij zwoegden vaak op Barbarijse galeien ), maar zij leverden ook geld op door losgeld te bedingen voor hun vrijlating. De westerse mogendheden gingen daar vaak op in, vooral als de slaven behoorden tot de beter gesitueerden.
Voor de jonge Verenigde Staten van Amerika waren de aanvallen door Barbarijse zeerovers op Amerikaanse schepen de reden voor de oprichting van hun marine in 1794.
Steeds opnieuw werd geprobeerd om de praktijken van de Barbarijse zeerovers gewapenderhand de kop in te drukken. Meestal met weinig succes.
Een kustbombardement vanaf marineschepen wilde nog wel eens tijdelijk effect hebben, maar pas nadat de Fransen in 1830 Algiers hadden veroverd, kwam langzaam maar zeker een eind aan de Barbarijse zeeroverij, en daarmee aan hun handel in slaven.
Hoewel de Barbarijse slaven in de huidige slavernijdiscussie nogal onderbelicht zijn gebleven, ging het bepaald niet om kleine aantallen. De Amerikaanse historicus Robert C. Davis van de Ohio State University, schat hun aantal door de eeuwen heen op 1 à 1,25 miljoen.
|